Viết phương trình phản ứng giữa các chất

BÀI TẬP VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG GIỮA CÁC CHẤT

Những chú ý khi làm loại bài tập này :

-Phải nắm vững các phản ứng hóa học của các hidrocacbon.

-Nhớ các điểm đặc biệt trong các phản ứng, ví dụ :

• Ankan :

-Phản ứng thế : Từ C₃ trở lên nếu thế với Cl₂ (askt, 1:1) sẽ thu được hỗn hợp sản phẩm là đồng phân của nhau.

-Phản ứng cracking : Chỉ có ở ankan từ C₃ trở lên.

-Phản ứng Đềhidro hóa đôi khi cũng được gọi là phản ứng cracking nhưng xúc tác là Ni, t^o.

-Lưu ý : Phản ứng cộng H₂ và đề H₂ đều có xúc tác là Ni, t^o.

• Xicloankan :

-Vòng C₃, C₄ chỉ có phản ứng cộng mở vòng không có phản ứng thế. Vòng C₅ trở lên không có phản ứng cộng chỉ có phản ứng thế.

• Aken, ankadien, ankin :

-Phản ứng cộng : Nếu tác nhân bất đối cộng với anken bất đối thì sản phẩm chính được xác định theo quy tắc Macopnhicop. Chú ý đến sản phẩm.

-Đối với ankin thì cần chú ý đến xúc tác để biết 1 hoặc 2 liên kết  sẽ bị đứt.

-Phản ứng trùng hợp : Cần chú ý các phản ứng trùng hợp 1,4 thường tạo thành cao su.

v    Bài tập ứng dụng :

Bài 1 :a)Viết phương trình phản ứng khi cho propen, propin, divinyl tác dụng với Br2 theo tỉ lệ mol 1 : 1.b)Hỏi khi cho 3 chất trên tác dụng với HCl (có xt) theo tỉ lệ 1 : 1 thì thu được những sản phẩm gì? Gọi tên chúng. c)Hãy cho biết CTCT và tên gọi của sản phẩm khi cho isopren và penta-1,4-dien tác dụng với dd Br2, HCl theo tỉ lệ mol 1 : 1. Viết CTCT của polime thu được khi trùng hợp 2 ankadien cho trên.

GIẢI :

a)Phản ứng cộng giữa hydrocacbon không no với tác nhân đối xứng thì tương đối đơn giản. Tùy vào tỉ lệ số mol mà 1 hoặc 2 liên kết π sẽ bị đứt.

Ptpứ : Xem phần tóm tắt hóa tính

b)Tác dụng với HCl (1 : 1)

Áp dụng quy tắc Macopnhicop

*Propen cộng HCl cho 2 sản phẩm.

v    Bài tập tương tự :

1) Viết phương trình phản ứng của but-1-in, buta-1,3-dien với H₂, Br₂, HCl, H₂O. Gọi tên sản phẩm.

2) Khi trùng hợp buta-1,3-dien với xúc tác Na ta thu được cao su Buna có lẫn 2 sản phẩm phụ A và B. A là một chất dẻo không có tính đàn hồi, mỗi mắc xích có một mạch nhánh là nhóm vinyl. B là hợp chất vòng có tên là 1-vinylxiclohexan có phân tử bằng 108. Viết các phương trình phản ứng xảy ra dưới dạng CTCT.

3) Phản ứng cracking là gì? Viết các phương trình phản ứng dạng tổng quát khi cracking một ankan.

-Khi cracking butan thu được một hỗn hợp gồm 7 chất, trong đó có H₂ và C₄H₈. Hỏi CTCT của butan là n hay iso? Viết các phương trình phản ứng đã xảy ra?

4) Olefin là gì? Với CTPT C_nH_2n có thể có các chất thuộc dãy đồng đẳng nào? Nêu tính chất hóa học cơ bản của nó?

Viết phương trình phản ứng khi cho propylen tác dụng với O₂, dd Br₂, HCl, dd KMnO₄, phản ứng trùng hợp.

Hợp chất C₆H₁₂ khi cộng hợp HBr chỉ thu được một sản phẩm duy nhất, định CTCT có thể có của olefin này và viết phương trình phản ứng.

5) Viết phương trình phản ứng (nếu có) của các hợp chất sau với dd AgNO₃/NH₃

a) Axetylen

b) But-1-in

c) But-2-in

6)  Muốn điều chế n-pentan, ta có thể hidro hóa những anken nào? Viết CTCT của chúng.

7) Viết phương trình phản ứng điều chế các hợp chất sau đây từ những anken thích hợp :

a)CH₃CHBr – CHBrCH₃

b) CH₃CHBr – CBr(CH₃)₂

c) CH₃CHBr – CH(CH₃)₂